Belediye Başkanı Volkan Şeker'in, “SOFRALIK KAYISININ BAŞKENTİ MUT!” başlığıyla yaptığı basın açıklaması şöyle: “Tescilli Mut Kayısısının adını kullanarak, kendi il ve bölgesinin reklamını yapmak isteyen yöneticiler KOMİKSİNİZ.
Mut ilçemizi ve Tescilli Mut Kayısısının namını bütün dünya biliyor ama kendi dünyasında sıkışmış dünyadan bir haber olanlar için kısaca bahsedeyim…
MUT İlçemiz; Toros dağlarının eteklerinde bir ova üzerine kurulmuş, mikro klima özelliğine sahip, kayısı üretimine elverişli yapıdadır. MUT İlçemizde kayısı üretimi 70 yıllık bir geçmişe sahiptir. İlçemize ilk kayısı fidanı,1949 yılında Ziraat Teknisyeni Nail Türe tarafından dikilmiş arazi ve iklime uygunluğu kanıtlanıp ilçemizde kayısı bahçeleri kurulmaya başlanmıştır.
Bugün ilçemizde; 63 bin dekar alanda kayısı üretimi yapılmaktadır. 2020 yılında kayısı üretiminde 110 bin ton rekolte elde edilmiştir.
İlçemizde üretilen kayısının tamamı sofralık kayısıdır. Ülkemizde üretimi yapılan sofralık kayısının % 85'ni yine MUT ilçemiz üretmektedir. İlçemizde sofralık olarak üretilen kayısının hasadı Nisan ayı ortalarında başlar Haziran ayı ortalarına kadar devam eder.
İlçemizde 20'nin üzerinde sofralık kayısı çeşidi vardır.
Mut kayısısı; 20 Ocak 2007 tarihinde, Türk patent enstitüsü tarafından coğrafi işaret tescil belgesini “MUT KAYISISI (YAŞ SOFRALIK)” olarak tescillemiş, ülkemiz ve dünya pazarında raflarda yerini “MUT KAYISISI” olarak almıştır.
Hasadı yapılıp, Mut Sebze ve Meyve haline getirilen kayısı paketlenip Coğrafi İşaret Tescilli MUT KAYISISI logolu ambalajlarla tüketiciye ulaşıyor.
MUT ilçemizde üretilen kayısı ülke ve dünya pazarında MUT KAYISISI olarak markalaşmış, kalitesini ispatlamıştır. Ayrıca Mut ilçemiz Farklı bir bölgenin ismine gerek duymadan, MUT KAYISISI olarak Pazar payının %85 elinde bulundurmanın haklı gurur ve mutluluğunu yaşıyor. Aroması, lezzeti ve kalitesiyle marka haline gelen Mut Kayısımızın başarısı göz önündeyken, farklı il ve bölgelerin Mut Kayısısını kendi ürünleri gibi gündeme getirip reklam etmesi acizliktir. Mut Kayısısının piyasa olduğu Nisan – Mayıs ve Haziran aylarında kendi il ve bölgelerinde kayısının olmadığını ve kayısılarının olduğu aylarda ise ürettikleri kayısın endüstriyel (kurutmalık) kayısı olduğunu hatırlatırız. Son zamanlarda sosyal medya ve bazı haber sitelerinde kişi ve kuruluşların, Mut ve Mut Kayısısını hedef alan açıklamaları üzüntü ile takip ediyor ve talihsiz olarak nitelendiriyorum.
Ve son olarak sofralık kayısının başkentinin MUT olduğunu söylüyor ve altını çiziyorum.
Saygılarımla.”
Konuyla ilgili Mut TSO Başkanı M. Gürsel Aydın'ın basın açıklaması şöyle: “Son günlerde bazı yerel ve ulusal basında Malatya Ticaret Borsası Başkanı Sayın Ramazan Özcan'ın yayınlanan demecinde; tezgahlarda Mut Kayısısının Malatya Kayısısı olarak satıldığı, Malatya adının kullanılarak tüketicinin aldatıldığı beyan edilmektedir.
İlçemizde ticari amaçla ilçemizde kayısı üretimine 1950 yıllarında başlanmış olup son 20 yılda doruk noktasına ulaşmıştır. İlçemizde 63 bin 863 dekar alanda 2 milyon 613 bin 808 adet ağaç varlığı ile yıllık 120-150 bin ton rekolte ile Türkiye'nin yaş sofralık kayısı üretiminin % 85'ini karşılamaktadır. Ayrıca Mut'ta kayısı hasadına 250 rakımda 15 Nisan'da başlanıp Haziran sonunda bin 100 rakımlarında hasat mevsimi sona ermektedir.
Borsa başkanımızın Mut Kayısısının Malatya Kayısısı olarak satıldığı iddiasına tezat olarak Malatya'da kayısılar çiçek açtığında ilçemizde hasada başlanmakta, Malatya'da hasada başlandığında ise ilçemizde sezon kapanmaktadır.
Diğer tarafta Mut Kayısısı'na 2005 yılında Coğrafi Marka İşaret başvurusu yapılmış olup, 2007 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 'MUT YAŞ SOFRALIK KAYISISI' olarak tescil edilmiştir.
Sofralık kayısıda markalaşmış olan ilçemiz kayısısı NİSAN-MAYIS-HAZİRAN aylarında yurt içi ve yurt dışı pazarlarına giriş yapmaktadır.
Ayrıca ülkemiz insanı NİSAN ve MAYIS ayında coğrafi konumundan dolayı Malatya'da kayısının olmadığını, her iki ilin kayısısının birbirinden renk, koku ve tat olarak farklı olduğunu bilmektedir.
Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından da Mut ve Malatya kayısılarının farklı olduğu Coğrafi İşaret Tescilleri yapılarak onaylanmıştır.
Bizde Mut ilçesi olarak bazı art niyetli kişiler tarafından halkı yanıltıcı şekilde Mut Kayısısının Malatya kayısısı olarak pazarlanmasından son derece rahatsızlık duyuyoruz.
Bunları önleyici olarak ambalaj kutularının üzerine MUT KAYISISI olarak yazılarak ve kayısıların üzerlerine etiket yapıştırılarak halden çıkışı için Odamızdan tarafından çalışmalar yapılmıştır.
Malatya Ticaret Borsası başkanı sayın Ramazan ÖZCAN beye buradan; ülke ekonomisine yaş sofralık ve kuru kayısı ihracatı ile büyük katkı sağlayan, yaşı ve kurusu ile insan sağlığına faydalı bir ürün olan kayısı üretiminin gelişmesi, tüccar ve çiftçisiyle elbirliği ile markalaşmak, daha fazla üretmek ve ihracat için işbirliğine ve ortak çalışmalar yapmaya çağrıda bulunuyorum.
Kamuoyuna saygılar sunarım.”
MUTDER Başkanı Hasan Gezer'in, kamuoyuyla paylaştığı görüşleri şöyle: “Mut Kayısısı Bir Asra Yakın Zamandır Farklı Aroması ile Dünya Sofralarında
Bir asra yakın zamandır hem iç piyasada sofralık olarak tüketilen hem de ihracatı yapılarak ülke ekonomisine katkıda bulunan Mut kayısısını, üreticisini ve tüccarını tahkir ve tezyif içeren Malatya Ticaret Borsası Başkanlığı tarafından yapılan ve basın yayın organlarında yer alan asılsız ithamlara dönük bu basın açıklaması ile kamuoyunun doğru bilgilendirilmesini istiyoruz.
2002 yılında kurulan Mutlular Kültür ve Dayanışma Derneği/MUTDER olarak –aroması ve lezzeti ile- sofralık kayısıda haklı bir şöhrete sahip Mut Kayısısı'nın bu açıklama ile aşağılandığını, kötülendiğini, üretici ve tüccarı ile Mut halkının küçük düşürüldüğünü görmenin üzüntüsü içindeyiz ve bu ithamları şiddetle reddediyor ve açıklamayı yapanları kınıyoruz. Kaldı ki Mut Kayısısı, Malatya olarak tüketiciye ulaştırılıyorsa bu durum Mut Kayısısı'nın marka hikayesine sekte vuracağı ve zarar vereceğinden ötürü, bizi daha fazla üzer, elbette Malatya Kayısısı kendi markası ile Mut Kayısısı kendi markası ile yolculuğuna devam etmelidir.
1949 yılında Ziraat Teknisyeni merhum Nail Türe' nin öncülüğünde Mehmet Parlatan'ın bahçesi ile yetiştirilip üretimine başlanan Mut Kayısısı, bölgenin mikro klima iklim özelliği (İç Anadolu ve Akdeniz ikliminin geçiş noktası olması) nedeniyle gerek tadı, kokusu ve erkenci olması Mut kayısısına ayrı bir önem kazandırmaktadır.
Mayıs ayının ilk haftasında hasadına başlanan sofralık Mut kayısısı aynı zamanda ülkemizde sofralık kayısı üretiminin de merkezi konumundadır.
Türkiye`nin sofralık kayısı tüketiminin yüzde 70`i Mut`tan, kalan yüzde 30`luk bölümü ise Akdeniz kuşağındaki diğer yerlerden karşılanmaktadır. Mut merkezinde ve köylerinde üretilen yaş sofralık kayısı “Mut Kayısısı” ismiyle tescil olunmuştur. Böylece piyasaya Mut Kayısısı adı ile sunulan başka kayısıların satışının önüne geçilmesi doğrultusunda da önemli bir adım atılmıştır. Mut kayısısını Malatya kayısısından ayıran en temel özellik ise sofralık olarak tüketilmesidir.
Son yıllarda önem kazanan organik tarım yapılması noktasında da iklimsel özelliği nedeniyle zirai ilaç kullanımının en az noktada olmasına karşın Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın Mut'u üretimde pilot bölge olarak seçmesiyle, üretim kayıt altına alınarak özellikle ihracatta sorun yaşanmasının ve ürün değerinde düşüş gibi problemlerin önüne geçilmesi sağlanmıştır.
İlçemizde 55 bin dekar arazide üretimi yapılan verimli çağda 1 milyon kayısı ağacı bulunmaktadır; 4 bin kayısı üreticimiz yıllık ortalama 100 bin ton üretim gerçekleştirilmektedir.
Geçtiğimiz yıl verilerine göre 30 bin ton civarında kayısı ihracatı gerçekleşen ilçemizde, bu ihracattan 45 milyon lira gelir elde edilmiştir.
Son yıllarda ihracata yönelik kayısı çeşitlerinin gelir getirmede ön plana çıkmasıyla birlikte üreticilerimiz ihracata yönelik çeşitler olan Tirintina, Bebeko, Çağatay, Al Kayısı, Aldeniz ve Mogador cinsi kayısılarının üretimine geçmişlerdir.
Mut merkezinde ve köylerinde üretilen yaş sofralık kayısının 4128 sayılı Kanunla düzenlemeler yapılan 555 sayılı “Coğrafi İşaretlerin Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” nin 9. maddesi gereğince 20.01.2007 tarih ve 26409 sayılı Resmi Gazete'de ilan edilerek C 2005 /021 no ile “Mut Kayısısı” ismiyle tescil olunmuştur. Böylece piyasaya Mut Kayısısı adı ile sunulan kayısıların satışının önüne geçilmesi doğrultusunda da önemli bir adım atılmıştır.
Mut'ta kayısının üretimiyle birlikte ilk kez 1962 yılında Mut Karacaoğlan ve Kayısı Bayramı düzenlenmiştir. Mut Karacaoğlan ve Kayısı Bayramı etkinlikleri ülkemizde düzenlenen ilk festivaller arasında yer almakta ve altmış yıldır her yıl düzenlenmektedir.
Kamuoyuna saygı ve sevgi ile duyururuz.”
