Küresel ekonomi medyası devi Forbes'te, 6,1 milyar dolarlık servetiyle en zenginler listesinde yer alan Prof. David R. Cheriton, bu serveti “Google'a” yaptığı erken yatırım sayesinde sağladığını açıklamıştır. Akademik çevrede “Prof. Billionaire” (Prof. Milyarder) olarak tanınan Prof. David R. Cheriton, 2003 yılında dünyaca ünlü “SIGCOMM AWARD” ödülüne de layık görülmüştür. Bu ödül, bilim ve sanat alanında “Nobel” ne kadar önemliyse bilgisayar bilimciler için de o kadar önemlidir. (Association For Computing Machinery) Merak eden arkadaşlar ödüle konu “The Internet Architecture: Its Future and Why it Matters David Cheriton Computer Science Department Stanford University” (İnternet Mimarisi: Geleceği ve Neden Önemli Olduğu. David Cheriton Bilgisayar Bilimi Bölümü Stanford Üniversitesi) adlı makaleyi okuyabilirler.

Kanadalı bilim insanı, Stanford Üniversitesinde görevli bilgisayar uzmanı ve matematikçi “Prof. David R. Cheriton”, 17 Şubat 2016 tarihinde bir makale kaleme aldı. Tüm dünyadaki araştırmacıların (researcher) büyük ilgisini çekti. Peki bu makalede ne anlatılıyordu ve neden araştırmacıların ilgisini bu kadar çok çekmişti?

Biliyorsunuz dünyada bir çok araştırmacının gerek hakemli gerekse diğer dergilerde makaleleri yayınlanmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından, 2017 yılı verilerine göre yalnızca ülkemizde yayınlanan gazete ve dergi sayısının 6.124 adet olduğu açıklanmıştır. Bunun da %59,6'sını (3.650 adet) dergiler oluşturmaktadır. (TÜİK, 2017) Tüm dünyadaki araştırmacıları, kitap, gazete, dergi, yüksek lisans, doktora tezi gibi yayınları düşününce aslında çok kapsamlı bir bilgi deposunun araştırmacıları beklediği aşikardır. Yayınlanmış binlerce makaleyi okumaksa biraz sıkıntılı bir durumdur. Çünkü makale sayfa sayısı 15-30, tezlerinse 150-200 sayfa arasında değişmektedir. Ülkemizde ve dünyada yazılan binlerce makaleyi düşününce araştırma yapmak istediğiniz alanla ilgili makalelerin hepsini okumak gerçekten çok zor ve hatta gereksizdir.

Prof. David R. Cheriton'un kaleme aldığı “How to read a paper?” (Bir belge nasıl okunmalı?) adlı makalesinde bu duruma bir çözüm getirmiştir. Önerilen aslında makale detaylarında boğulmak yerine makaleye önce kuş bakışı yaklaşım, bütünü görme ve sonrasında derinlemesine incelemedir. Makalenin orjinali ingilizcedir. İlgilenenler tamamını okuyabilirler.(https://www.albany.edu/spatial/WebsiteFiles/ResearchAdvices/how-to-read-a-paper.pdf) Ben, tamamını olduğu gibi çevirmek yerine özet bir çeviri ile sizlerle paylaşmak istiyorum. Zira tamamının paylaşımı 2-3 haftalık bir yazı olurdu. Hocanın makalesinde araştırmacıların işini kolaylaştıracak bir teknikten bahsediliyor. Umarım işinize yarar.

“BİR BELGE NASIL OKUNMALI?”

ÖZET

Araştırmacılar, makaleleri okumak için çok zaman harcamaktadırlar. Bir çok kişi için bu durum boşa kürek çekmektir. Bu yazıda, araştırma makalelerini okumak için pratik ve verimli olan “üç geçişli yöntem” özetlenmektedir. Ayrıca, bu yöntemin literatür taraması için nasıl kullanılacağı da açıklanmıştır.

GİRİŞ

Araştırmacılar, bir kaç nedenden ötürü makale okumalıdır: Bir konferansta ya da sınıfta bilgi aktarmak için, kendi alanları veya yeni bir alanın literatür taraması için, bilgilerini güncel tutmak için. Tipik bir araştırmacı ödev okumak için her yıl yüzlerce saat harcar. Bir makaleyi verimli bir şekilde okumayı öğrenmek becerisi nadiren görülen bir yetenektir. Bu nedenle, yeni başlayan lisansüstü öğrenciler, deneme yanılma yolunu kullanarak kendi başlarına öğrenirler. Öğrenciler bu süreçte çok çaba harcamakta ve sık sık hayal kırıklığı yaşamaktadırlar. Yıllarca basit bir “üç geçişli yaklaşım” kullandım. Makaleyi, kuş bakışı görmeden önce ayrıntılarında boğulmamı engellemek için. Bu yaklaşım bir dizi makaleyi gözden geçirmek için gereken süreden daha kısa zamanda makaleyi tahmin etmemi sağlıyor. Dahası, bu yaklaşımı literatür taraması yaparken de kullanabiliyorum.

“ÜÇ GEÇİŞLİ YAKLAŞIM”

Temel fikir, makaleyi okumak için baştan başlamak ve sonuna kadar sürmek yerine üç geçişli yöntemi kullanmak. Her geçiş bir aşamadır. İlk geçiş size kağıt hakkında genel bir fikir verir. İkinci geçiş makalenin içeriğini kavrayabilmenizi sağlar, ancak ayrıntılarını bilmezsiniz. üçüncü geçiş kağıdı derinlemesine anlamanıza yardımcı olur.

İLK GEÇİŞ

İlk geçiş, bir kuş bakışı görmek için makaleyi hızlı bir taramadır. Makale detayları ile ilgilenip ilgilenmeyeceğinize, gerekip gerekmediğine de karar verebilirsiniz. Bu bölüm yaklaşık 5-10 dakika sürmeli ve aşağıdaki adımlardan oluşmalıdır:

* Başlığı, özeti ve tanıtımı dikkatlice okuyun.

* Bölüm ve alt bölüm başlıklarını okuyun, ancak dikkate almayın.

* Teorik temelleri belirlemek için (varsa) matematiksel içeriğe bakın.

* Sonuçları okuyun.

* Zihinsel olarak kendinize sorun, incelediğiniz referansları (dipnotları) daha önce okudunuz mu?

İlk geçiş, “araştırma alanınızda olmayan” makaleler için yeterlidir. Eğer bir eleştirmen bir geçişten sonra özü anlayamıyorsa, kağıt muhtemelen reddedilir. Bir okuyucu beş dakika sonra kağıdın vurgularını anlayamazsa, o kağıt muhtemelen asla okunmaz. Bu nedenlerden dolayı, iyi seçilmiş figürü olan bir makale mükemmel bir makaledir ve bilimsel dergilerde giderek daha fazla yer bulur.

İKİNCİ GEÇİŞ

İkinci geçişte, kağıdı daha dikkatli okuyun, ancak kanıtlar gibi ayrıntıları göz ardı edin. Kenar boşluklarına yorumlarda bulunun. Bazen bir makaleyi sonunda bile anlamazsınız. İkinci geçiş bu şekilde olabilir. Çünkü yabancı terminoloji ve kısaltmalar ile yazarlar, sizin için yeni bir ispat veya deney tekniği kullanmış olabilir. Anlamadığınız için, kağıdın büyük bir kısmı anlaşılmaz. Makale kötü yazılmış olabilir.

İkinci geçişten sonra artık kağıdı bir kenara mı koyacaksınız yoksa üçüncü geçişe devam mı edeceksiniz? Buna karar verebilmelisiniz.

ÜÇÜNCÜ GEÇİŞ

Özellikle hakemseniz, bir makaleyi tam olarak anlamak için, makale üzerinden üçüncü bir geçiş yapmalısınız. Üçüncü geçişin anahtarı, makaleyi neredeyse tamamen yeniden uygulamaya çalışmaktır: yani yazarlarla aynı varsayımlarda bulunarak, çalışmayı yeniden yaratın. Bu yeniden yaratmayı gerçek kağıtla karşılaştırarak, yalnızca bir makalenin yeniliklerini değil, aynı zamanda gizli başarısızlıklarını ve varsayımlarını da kolayca belirleyebilirsiniz. Bu geçişte ayrıntılara çok dikkat edilmelidir. Her ifadedeki her varsayımı tanımlamalı ve bunlara meydan okumalısınız.

Hepinize kolay gelsin,Sevgiyle kalın,

Saygılarımla,