Allah başımızdan eksik etmesin, çocukken babamdan duyduğum bir hikayedir, “dükkanlarda darabaya (güvenlik amaçlı dış cepheyi kapatan –genellikle- metalden yapılmış kepenge verilen isim) koca asma kilitler asılır ve güvenlik sağlanmaya çalışılırmış. Çok eskiden, hırsızın biri çarşıda bir dükkanın darabasındaki asma kilidine büyük bir eğeyi sürtüp kesmeye çalışıyormuş. O sırada oradan geçen birinin dikkatini çekip “ne yapıyorsun?” deyince “keman çalıyorum” demiş, “bu nasıl keman, hiç sesi çıkmıyor?” deyince öteki, “merak etme, bunun sesi sabaha çıkar” demiş hırsız.

Kıssadan hisse, ticari işletmeler için vergi, SGK (Bağ-Kur/SSK) yükümlülüklerini öteledik, Kredi Garanti Fonu'nun (KGF) %80-85 oranında verdiği kefaletle verilen kredileri dağıttık, karşılıksız para bastık (ki, çare yoktu, ben de önerip destekledim), kâr/zarar hesabına bakmadan konut/araç/tüketici kredileri verdik, problemi 6-12 ay öteledik, kısmet bakalım, hele o zaman gelsin bakarız yaklaşımı - biraz da mecburiyetten- geçerli oldu.

Şimdi, zaman hızla yaklaşıyor, ötelenen şeylerin bir iki ay içinde vadesi gelmeye başlayacak ve henüz piyasa yeterince açılmadı. Üstelik para piyasalarında Merkez Bankası (TCMB) ve Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu (BDDK) tarafından atılan adımların (Krediye zorlamalar, faize ve dövize aynı anda baskı yapma çalışmalar vb) sınırına geldik gibi görünüyor. Acilen üretimle, ticaretle katma değer sağlanan, karşılığı bulunan bir büyüme modeline geçmemiz gerekiyor. 

Hükümetin defalarca yazdığım gibi, kredi/borç/faiz sarmalından vazgeçmesi ve alt ve orta gelir gruplarını desteklemesi ve gerçek anlamda ticari faaliyetin normalleşmesine yönelik adımlar atması şart. 

KÖTÜ BANKA (BAD BANK) KURULUYOR

Geçmişte yazmıştım, bankalar, bilançolarında bulunan ve takipteki krediler (TOA/NPL) olarak bilinen alacaklarını devredecekleri ve işi sadece bu tür alacaklar olan bir banka kuracaklardı. Bu konu geçen hafta Türkiye Bankalar Birliği toplantısında konuşan Hazine ve Maliye Bakanı tarafından dile getirilince çalışmanın sonuna gelindiği havası oluştu. 

Halen uygulamada bulunan söz konusu alacakları Varlık Yönetim Şirketlerine (VYŞ) %5-15 oranında miktarlara devretmede bankaların pek de memnun olmadıkları açıktı.

Üstelik, BDDK ve TCMB tarafından komisyon gelirlerine bu yılın Mart ayında getirilen sınırlama sebebiyle bu tür alacaklardaki VYŞ devir sırasındaki kayıplarına göz dikecekleri açıkça görünüyordu.

Sıradakini tahmin edeyim, Değerleme (Gayrimenkul, menkul, şirket) raporlarına ödedikleri ücretten tasarruf etmek üzere her bankanın kendi değerleme şirketini kurması beklenir. Elbette mevcut mevzuat gereği bağımsız yaptırılması gereken söz konusu değerleme işlemlerini de birbirlerine yaparak etrafından dolaşacaklardır. 

KURU KURU GADAN ALAM,

TAKIR TUKUR KURBAN OLAM

Başlık tuhaf mı geldi? Kayseri'nin güzel bir atasözü, sözde sizi sevip sayan, değer verdiğini iddia eden ama pratikte emeğinize saygı göstermeyen, maddî manevi olarak size hiçbir katkı vermeyen insanlar kastediliyor. Belki de günümüzün çok yaygın bir problemi.

Sizin emeğiniz, tecrübeniz, bilginiz, gayretinizin, harcadığınız mesainin bu tür insanlarda karşılığı “teşekkür ederim” kelimesiyle ödeniyor maalesef. Pek çok esnafın işyerinde asılı bir tabela görürsünüz, “Emek, teşekkürle ödenmez”. Size o hizmeti sunan, o malı tedarik eden kişi, bunun için çok bedeller ödemiş, emek, zaman ve para harcamıştır.

Alanında uzman olan bir doktorun, örneğin bir kulak burun boğaz (KBB) doktorunun muayenesinde kulağınıza şöyle bir bakması belki 20 saniyelik bir iştir ancak o kulağa bakıp da doğru teşhisi koyup doğru tedaviyi uygulayabilmesi için hayatının 30 (yazıyla otuz) yılını vermiştir. 

Elbette, bu konularda hassas olan, özen gösteren insanlara saygım sonsuz, sadece emeğe, bilgi ve tecrübeye saygıya dikkat çekmek istedim.