Gerek danışmanlık hizmetlerimin yoğunlaşması, gerekse tarımsal üretim faaliyetlerim dolayısıyla epeyce ara vermek durumunda kaldım. Doğrusu yazmayı da özlemişim.

13 Nisan 2022 tarihli “Durum Analizi” başlıklı yazımda bahsettiğim yönde gelişmeler devam ediyor, maalesef kötüye gidiş durdurulamayacak seviyeye ulaştı.

Pek çok arkadaşım, danışanım, çalıştığımız firma sahipleri arayıp soruyorlar; “Ne olacak, fiyatlar geri gelir mi? Kur iner mi? Enflasyon düşer mi?” şeklinde, hem de peş peşe.

Verebildiğim cevap çoğu zaman aynı maalesef, hayır, düşmeyecek, kısa vadede, 1 yıl ve üzerinde bir süreyle (muhtemelen asgari 2 yıl) ümit görünmüyor.

 “Peki, ne yaparlarsa düzelir” diyorlar, daha önceki yazılarımda bahsettiğim pek çok şey vardı. Bu yazıda bir araya getirmeye çalışacağım.

Öncelikle sayın Cumhurbaşkanının mevcut duruşunu terk ederek, dünya çapında ekonomi ve finans konularında donanımlı vatandaşlarımızdan birisiyle çalışarak, ekonomi ve finans bilimlerinin emrettiği kurallara uygun hareket etmelerini istemesi, kendi ekipleriyle çalışmalarını sağlaması ve atacakları tüm adımlarda arkalarında durması gerekir.

Mevcut ekonomi yönetiminin yetkili ve sorumlu kişileri, özellikle 2018 den bu yana yaşattıkları krizleri ve bu krizleri yönetemedikleri tescilli hale gelmiş kişiler olarak kızağa çekilmelidir.

30 yılı bulan sektör tecrübemle şunu söyleyeyim, temeli güvene dayalı olan ve esasında beklentilerin yönetilmesi olan ekonomi/finans alanlarında, yetkili kişilerin duruşu, tavrı, ifadeleri, üslupları, kullandıkları her kelime, hatta kelimelerin sıralanışı bile çok önemlidir.

Bu açıdan baktığım zaman, Hazine ve Maliye Bakanımız dahil, bu süreci yürüten ekip başlarının orta boy bir kurumun mali işler müdürlüğünü yürütecek bir donanıma/tecrübeye sahip olmadıklarını dehşetle görüyorum.

Bankada çalıştığım ve sonrasında finansal yönetim danışmanlığı verdiğim dönemlerde, sıkıntılı şirketlerin çoğunun ortak noktası, bilgiye ve tecrübeye değer vermeyip hem ekip oluştururken “ucuzcu” olmaları, hem de dışarıdan hizmet almaktan kaçınmalarıdır. Hatta çok büyük bir firmamda, danışmanlık yapmaya başladığım dönemde, firma sahibinin örneğin alınacak bir muhasebe müdürünün vasfını, tecrübesini, donanımını sorgulamak yerine, “bunun daha düşük ücretle çalışanını bulun” dediğini duymuş ve şok olup müdahale etmiştim. O “düşük ücretle” çalışan elemanların kendisini ve firmasını batma noktasına getirdiğini idrak edemiyordu.

Ülkemizin sermaye fakirliği ortadayken, yabancı sermayeyi kaçırmak için akla zarar uygulamalar yapan, tâbir yerindeyse adeta ülkemize güvenip yatırım yapan insanları kovan bu tiplerin ülkemizi getirdikleri nokta ortadadır. Bu süreç, 2018 deki Bakan Berat Albayrak beyden bu yana, daha önce yazdığım şekilde “sürekli kriz dönemi” olarak yaşanmaktadır.

Devletin çıkardığı borçlanma senetlerinde sürekli alıcı durumda olan (yani devlete borç veren) ve borsamızdan hisse senedi alarak şirketlerimizi/ekonomimizi destekleyen insanlara/kurumlara yapılan muameleyi izah etmek mümkün değildir.

Nispeten basit, apandisit ameliyatı olsanız, dişinize dolgu yaptırsanız doktorun yetkinliğini uzun uzun araştırıp içinize sinmediği takdirde operasyondan kaçındığınız bir dünyada, donanımsızlıkları ve yetersizlikleriyle öne çıkmış tiplere bu ülkenin ekonomisi nasıl emanet edilebilir? Nitekim bunu gören yabancı sermaye ülkemizden kaçtı, kaçmaya devam ediyor.

Ekonominin ve finansın temeli güvendir. Sayın Cumhurbaşkanının daha önce pek çok konuda gösterdiği keskin yön değiştirmelerinden birisini yaparak ekonomideki bu gidişi yavaşlatacak, mümkünse durduracak ve tersine çevirecek bir yola girmesini gönülden temenni ederim.

Seçime kalan sürenin, normal süre için bile bir yılın altına indiği bir ortamda bundan kesinlikle ümitli değilim. Amacım, “Neden Yazıyorum?” köşe yazımda anlattığım gibi, zamanında gerekeni yapmış/söylemiş ve vicdanen müsterih olmaktır.