Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi4
Bugün Toplam5
Toplam Ziyaret842051
Takvim
Saat
KÜNYE
MUT'TAN HABER GAZETESİ
Kurucusu: Sıtkı SOYLU
İmtiyaz Sahibi: Ali Yaver SOYLU
Yazı İşleri Müdürü: Halil SÖYLEMEZ
Tel: 0324 774 13 69 
www.muttanhaber.net
e-mail:
aliyaversoylu@hotmail.com
U
ETS : 15016-10186-48762
HASAN KURTULAN
mutludegerleme@gmail.com
KRİZDE DİBİ GÖRDÜK MÜ?
27/11/2019
Üç yıla yaklaştı, yazılarımda muhtemel bir krizde firmaların tedbirli olması, ilave kredi kullanmamaları, değişken faizli borçlanmamaları ve kazandıkları para cinsinden borçlanmaları (TL/TL, YP/YP) yönünde uyarılar yaptıktan, yatırımlarda özkaynak/yabancı kaynak dengesine dikkat etmeleri gerektiğini anlatmaya çalıştım. 
Nihayet geçen yıl yaşanan devalüasyonla (TL nin değer kaybı) birlikte faizlerin zıplaması, başta faiz oranına çok duyarlı konut satışlarından başlayarak önce inşaat sektörüne, arkasından dayanıklı tüketim başta olmak üzere tüm sektörlere yayılan kriz, o zamandan bu yana geçen 1,5 yıldır devam ediyor.
Soğukkanlılıkla yapılacak bir analize ihtiyaç var. Lehde ve aleyhteki hususları sırayla sayalım;

ELDE OLUMLU NELER VAR?

ABD ile ilişkileri geren, karşılıklı olarak tehdide varan restleşmelerin yaşandığı S-400 savunma sistemi, F-35 uçağı projesi, Suriye'de millî menfaatlerimiz gereği düzenlediğimiz operasyonlar, ABD ambargosuna rağmen devam eden (etmesi de gereken) İran'la ticaret, Halkbank'a yönelik yaptırım tehditleri gibi pek çok badireyi atlattık, olumlu,
Petrol piyasalarında, özellikle ABD kaya gazı ve petrolünün yoğun üretimi ve Petrol çıkartıp ihraç eden ülkelerin birliği OPEC'in kendi arasındaki ihtilafları vs sebeplerle en önemli dış ticaret açığı vermemize sebep olan Petrol fiyatının yatay seyretmesi, olumlu,
Merkez Bankası'nın faiz indirmesi olumlu, hatta beklenenden hızlı indirdiği halde döviz kurlarında zıplama olmaması daha da olumlu,
TCMB'nın bankaların elindeki döviz mevduatını vererek TL ihtiyaçlarını giderebilmelerini sağlaması (SWAP), böylece TL faizlerindeki gerilemenin de etkisiyle günlük banka nakit ihtiyaçları kaynaklı faiz ve kurdaki yukarı gidişi engellemesi olumlu,
Son bir buçuk yıldır krediler konusunda frene basıp o dönemdeki kredi rakamlarından %8 civarında geriye giden özel bankaların tekrar kredi vermeye –elbette Kamu'nun zorlaması çok etkili,anlatmıştım- başlamaları, olumlu,olarak sayabileceğim hususlar.

OLUMSUZLUKLAR

Her şeye rağmen, dolarizasyonun (her şeyin fiyatının Dolar üzerinden hesaplanması, banka mevduatlarının Dolar cinsi tutulması) bir türlü durdurulamaması, bireylerin ve firmaların toplam mevduatın yarısı kadar (Yaklaşık 200 Milyar Dolar) paralarını Yabancı Para cinsinden (özellikle Dolar) tutmaya devam etmeleri, olumsuz,
Ekonomi yönetiminin döviz kurunda istikrarı sağlamaya yönelik olarak, özellikle Londra kaynaklı TL/YP takas işlemlerinin (SWAP) önünü kesecek şekilde attığı adımlarla sıcak para olarak adlandırılan kısa vadeli (azami 1 yıllık) finansmanın ülkemize gelmesinin durması sebebiyle yaşanan parasal kuraklık ki en çok Tahvil/Bono piyasasını zorlamakta, olumsuz, 
Enflasyonda bir önceki yıl aynı aylar kaynaklı yüksek oranların devre dışı kalması (baz etkisi) sebebiyle ortaya çıkan enflasyondaki gerilemenin sona ermiş olması ve Aralık'tan başlayarak tekrar yükseliş görüleceğinin kesin görülmesi, olumsuz,
Kamu bankalarınca Ağustos ayında başlanan %0,99 konut kredisi kampanyalarında oluşan zararlarının faizlerdeki düşüşle birlikte en azından başa baş olmaları olumlu olmakla birlikte, bireylerin borçlanma kapasitelerinin sınırlı olması, Döviz hesaplarında beklenen çözülmenin bir türlü gerçekleşmemesi ve krediye talebin (beklediğim ve paylaştığım gibi) düşmeye başlaması, olumsuz,
Vergi gelirlerinin azalması ve oranların yükselmesi sebebiyle Hazine'nin borçlanma ihtiyacının artması, bir önceki yıla göre faiz giderlerinin ikiye katlanması sebebiyle bütçede oluşan açıkların yine borçlanma yoluyla karşılanması zarureti, olumsuz,
İnsanların ve firmaların özellikle ekonomi yönetimine güvensizlikleri sebebiyle harcamalarını ve satın almalarını ertelemeleri sebebiyle piyasada işlerin bir türlü hareketlenememesi, nakitin hâlâ kral olması, özellikle inşaat sektöründe fiyatı alıcının belirlemeye devam etmesi, olumsuz,
Yazılarımda defalarca belirttiğim gibi alt gelir gruplarına ciddi iyileştirmeler yaparak, doğal mecrasında harcamaları arttıran (“Tulumbanın Suyu” başlıklı makalemde detaylı yazdığım) ve sistemi normalleştirecek adımların atılmaması, olumsuz, faktörler olarak sayılabilir.

SONUÇ

1994, 1998, 2001-2002, 2006,2008 yıllarında yaşadığımız gibi krizlerin genelde V şeklinde olup hızlıca dibe indikten sonra yaklaşık aynı hızla yukarıya çıkışın yaşanmasına alışkınız. Bu defa 1,5 yılı geçmemize rağmen, mevcut veriler ışığında henüz tünelin ucundaki ışığı görememiş olmamız, krizin bu defa U şeklinde yaşanacağı, yani dibe ulaşmanın uzun süreceği, üstelik epeyce bir süre de dipte kalınacağı kanaati oluşturdu. 
Şimdi problem, U şekilli krizde dipteki geçecek sürenin ne kadar olacağıdır bence. Yukarıda saydığım olumlu/olumsuz faktörleri dikkate aldığımda bu sürenin kısa olmayacağı görünmekte maalesef.
Hükümetin, insanların “eyvah, yapılan her şeye rağmen işler düzelmiyor” paniklemesine girmelerine engel olacak adımlar atması gereklidir. 
İnsan umutla yaşar, her şeye rağmen hayat devam ediyor, umudu olmayanın kaygısı olmaz, ona göre hareket etmek lazım. 


2614 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

KİMLER MUTLU? - 24/09/2024
KİMLER MUTLU?
EKONOMİ NEDEN DÜZELMİYOR? - 20/09/2024
EKONOMİ NEDEN DÜZELMİYOR?
TEKRAR MERHABA - 17/09/2024
TEKRAR MERHABA
BAK ŞU ALLAH’IN İŞİNE! - 05/03/2024
BAK ŞU ALLAH’IN İŞİNE!
GEL GEL YAPIYORLAR - 02/02/2024
GEL GEL YAPIYORLAR
DEVLETİN MALI DENİZ - 23/01/2024
DEVLETİN MALI DENİZ
BATAKLIĞI KURUTMAK LAZIM - 16/01/2024
BATAKLIĞI KURUTMAK LAZIM
YOK SAYARAK PROBLEMLERİ ÇÖZEMEZSİNİZ - 05/01/2024
YOK SAYARAK PROBLEMLERİ ÇÖZEMEZSİNİZ
BU AYIP KİMİN? UTANDIM - 29/12/2023
BU AYIP KİMİN? UTANDIM
 Devamı